SAKIN “BİR KEREDEN BİŞEY OLMAZ” DEMEYİN!

Yeşilay Haftası dolayısıyla Bartın İl Sağlık Müdürlüğü, hafta boyunca çeşitli programlar gerçekleştirerek bağımlılıkla mücadeleye dikkat çekti. Bu kapsamda geçtiğimiz gün basın eliyle farkındalığın artırılması amacıyla da Bartın Öğretmenevi’nde bir toplantı düzenlendi. Bağımlılıkla mücadelenin önemi vurgu yapan Bartın İl Sağlık Müdürü Dr. Dursun Koç, bu konuda ilimizde yürütülen çalışmalardan da bahsetti. Dr. Koç, konuşmasında şu ifadelere yer verdi: “Ülkemizde her yıl 1-7 Mart tarihleri Yeşilay Haftası olarak kutlanmaktadır. Bu hafta içerisinde önemli bir halk sağlığı sorunu olan bağımlıkla ilgili farkındalık çalışmaları yapılmaktadır. Bu önemli sorunla baş edebilmenin anahtarı bilinçli olmaktan geçmektedir. Bağımlılık basitçe bir tanımla ‘kişinin kullandığı şey ya da gerçekleştirdiği davranış üzerindeki kontrolünü kaybetmesidir.’ Sigara-tütün, madde ve alkol bağımlılığının yanı sıra teknoloji, kumar ve alışveriş gibi bağımlılığını içinde barındıran davranışsal bağımlılıklar gibi çeşitli bağımlılıklar bulunmaktadır. Türü ne olursa olsun bir beyin hastalığı olarak değerlendirilen bağımlılığın tanısı için aşağıda sayılan ölçütlerin (DSM-IV) yalnızca üçünün bir arada görülmesi yeterlidir. Bu durumda kişinin uzman desteği alması gerekmektedir.

“Sürecin bilincinde olmak önemli”

Kullanılan maddeye tolerans gelişmesi,        madde kesildiğinde ya da azaltıldığında yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması, madde kullanımını denetlemek ya da bırakmak için yapılan ama boşa çıkan çabaların olması, maddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için büyük zaman harcama, madde kullanımı nedeni ile sosyal, kültürel ve kişisel etkinliklerin olumsuz etkilenmesi, azaltılması ya da tamamen terk edilmesi, kişinin maddeyi düşündüğünden daha uzun ve yüksek miktarlarda alması, fiziksel, psikolojik ya da sosyal sorunların ortaya çıkmasına ya da artmasına rağmen madde kullanımını sürdürmek, kişinin hayatında birçok boyutu etkilemektedir. Başlarda sorun yaratmayan alkol, sigara, madde ya da bilinçsiz teknoloji kullanımı gibi durumlar zaman ilerledikçe kişinin biyolojik ve psikolojik sağlığına zarar vermekte, işlevselliğini azaltmakta ve sosyal sorunlara neden olup kişilerarası ilişkilerini bozmaktadır. Sürecin bilincinde olmak önemlidir.

“Bu döngüye hiç girmemek gerekiyor”

Bağımlılık süreci kişinin korku ve merak duygusu, akranlarının baskısı, kendini kanıtlama ve kabul görme isteği gibi bir süreçle başlamaktadır. Bu durum belki kullanabilirim düşüncesini tetiklemekte ve ‘bir kereden bir şey olmaz’ denerek başlanmaktadır. Bir denemeden sonra kişi kendini kontrol edebileceği inancı ve kendisinin bağımlı olmayıp istediği an bırakabileceği düşüncesiyle kullanıma devam eder. Bırakamadığını gören kişi bırakmak için çaba sarf edip artık bıraktım tekrar kullanmayacağım demekte ama süreç yine ‘bir kereden bir şey olmaz’ düşüncesiyle tekrar başa sarmaktadır. Kişi aldığı yalancı hazzın esiri olmaktadır. Bu kısır döngüdeki en büyük hatalardan birisi kişinin bağımlı olmayacağına dair yanlış inancıdır.  Yaş, cinsiyet, genetik, ekonomik sorunlar, aile içi ilişkinin niteliği gibi birçok risk faktörü bulunmakla birlikte kesin olarak bir nedenden bahsedilememektedir. Yani bilinmelidir ki her insan bağımlı olabilir. En güzeli ise kişinin bu döngüyü bilip hiç girmemesidir.

Yeşilay Derneği kuruldu

Hepimizin ciddi anlamda hassasiyetleri var. Ülkemizde terörle birlikte uyuşturucu ve bağımlılık noktasındaki alanlarla da en az terör kadar yüksek hassasiyetle mücadele etme zorunluluğu ve bizim açımızdan da görevimiz var. Bir ülke için gerçekten terör bir beladır ama ülkenin gençliğini mahvettiğiniz zamanda ülkenin geleceği kaybolmuş olacaktır. Bu anlamda yüksek hassasiyetle gençlerimizi bağımlı olmaktan, bağımlılıktan sağlıklı yaşama döndürmek zorundayız. Bununla ilgili de olabildiğince tüm faaliyetlerimizi yapmamız gerekiyor.  İlimizde Yeşilay’la ilgili bir çalışmamız oldu. Henüz tamamlanmadı ama inşallah haftaya Yeşilay Derneğimiz ilimizde faaliyete geçmiş olacak. Okullarımızda, üniversite gençliği üzerinde ciddi anlamda faaliyetlerimizi arttırarak devam edeceğiz. Ayrıca ilimizde Sayın Valimizin başkanlığında Bağımlılıkla Mücadele Kurulu var. Emniyet, Jandarma ve Sahil Güvenliğin daha çok korumaya ve engellemeye yönelik çalışmaları olmakla birlikte ilimizdeki tüm kamu kurum ve kuruluşları 2023’e kadar bir plan dahilinde faaliyetlerini yapacak ve aylık olarak da bunları raporlayacak. Daha doğrusu artık bu çalışmaları yapıyoruz.

İl bazında hedefler belirlendi

Sayın Valimizin talimatları doğrultusunda bir hedef ve performans kriterleri konuldu ve bu hedeflere ulaşıncaya kadar da gerçekten ciddi bir çalışma temposu yapıldı. 2 ayda bir biz de bu çalışmaları İl Bağımlılık Kuruluna rapor olarak sunuyoruz. Şu ana kadar çalışmalarımız güzel gidiyor. Basınımız toplumu bilgilendirme adına büyük bir görev yapıyor. Bu nedenle sizlerle bir araya gelmek istedik. İnternetin ve sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte de en ücra köydeki vatandaşlarımız da artık basına çok rahat ulaşabiliyor.

Sağlıklı kalmanın 3 yolu var!

Aslında sağlıklı kalmanın yolu çok kolay. Yapacağınız 3 tane işlem var. Dengeli ve düzenli beslenme, kötü alışkanlıklardan uzak durma ve hareket etme yani fiziksel aktivite. Bizim arzumuz günlük 10 bin adım ama hiçbir şey yapılamazsa bile evde en az yarım saat fiziksel aktiviteye ayrılmalı. Bu aslında bizim günlük ihtiyacımızı karşılayacaktır. Bu da bizim sağlıklı kalmamıza, kendi enerjimizi korumamızı ve kondisyon sağlamamızı ve kötü alışkanlıklardan uzak kalmamızı sağlayacaktır. Bu 3 şeye dikkat ettiğimizde sağlıklı bir hayat geçirebiliriz, sağlığımızı koruyabiliriz. Sağlımızı bozan faktörler aslında maliyeti olan faktörlerdir.”